De rol van de douane in de internationale handel wordt vaak door marktdeelnemers beoordeeld. De douane speelt hierbij echter een belangrijke rol en dit wordt bevestigd door de cijfers. De douaneafhandeling in de EU vertegenwoordigt ongeveer 16 % van de wereldhandel. Zij hebben betrekking op de geraamde invoer en de omvang van de uitvoer op meer dan 3 400 miljard euro per jaar. Elke minuut worden gemiddeld 4 200 ton goederen ingevoerd of uitgevoerd, worden meer dan 500 douaneaangiften ingediend, terwijl ongeveer 70 nagemaakte of door piraterij verkregen goederen in beslag worden genomen.[1]
De douane-unie vierde zijn 50e verjaardag in 2018 en is een van de pijlers van de Europese Unie, waardoor dezelfde douanerechten kunnen worden toegepast op goederen die uit de rest van de wereld op hun grondgebied worden ingevoerd en alle douanerechten tussen hen worden verboden.
Op dit moment moet de douane de handel faciliteren en de financiële belangen van de Europese Unie en haar burgers en hun veiligheid en zekerheid beschermen.
Overeenkomstig het douanewetboek van de Unie zijn de douaneautoriteiten verantwoordelijk voor het toezicht op de internationale handel, met als doel open en evenwichtige handel te waarborgen en de veiligheid van de hele logistieke keten te waarborgen. De rol van de douaneautoriteiten is het beschermen van de financiële belangen van de Unie en haar lidstaten, het beschermen van de Unie tegen oneerlijke en illegale handel, het aanmoedigen van legitieme economische activiteiten, het waarborgen van de veiligheid van de Unie en haar ingezetenen en van de bescherming van het milieu, in voorkomend geval in nauwe samenwerking met andere autoriteiten, en het handhaven van een passend evenwicht tussen douanecontroles en het faciliteren van de legitieme handel.
Daarnaast beheert de EU haar handelsbetrekkingen met derde landen via handelsovereenkomsten, die onder meer tot doel hebben de kosten van handel te verminderen door douanerechten af te schaffen en administratieve rompslomp te verminderen.
Het is dan ook duidelijk dat de douane een steeds belangrijkere rol speelt in de toeleveringsketen en daarom een rol moet spelen als katalysator voor het concurrentievermogen van landen en bedrijven. Het gebruik van informatie- en communicatietechnologie is een essentieel onderdeel van de vereenvoudiging van de handel en de doeltreffendheid van douanecontroles.
De douanewetgeving bestaat uit het douanewetboek en de bepalingen ter aanvulling daarvan, maar ook uit het gemeenschappelijk douanetarief, de wetgeving betreffende de instelling van een systeem van douanevrijstellingen van de Unie en internationale overeenkomsten die de douanevoorschriften bevatten. In de praktijk wordt de douane-unie van de EU op het terrein beheerd door 28 nationale[2] douanediensten die optreden alsof zij slechts één van de Europese Commissie waren en de Europese Commissie de douanewetgeving van de EU voorstelt en toezicht houdt op de uitvoering ervan.
Het douanewetboek van de Unie, dat van toepassing is sinds 1 mei 2016, heeft reeds verscheidene wijzigingen ondergaan. De Europese Commissie en haar lidstaten hebben ook richtsnoeren gepubliceerd betreffende bepaalde normen, zoals de definitie van exporteur, de verkoop voor uitvoer in het kader van de douanewaarde en de rol van de douanevertegenwoordiger, met name wanneer de bijzondere regelingen worden gebruikt.
Bedrijven moeten zich ervan bewust zijn dat een goed douanebeheer van hun in- en uitvoeractiviteiten hen in staat kan stellen niet alleen de wetgeving na te leven en zo een sanctie te ontlopen, maar ook om hun kosten te verlagen. Indien de douanewetgeving correct en strategisch wordt toegepast, kan de financiële kosten van een onderneming aanzienlijk dalen. Dit is niet alleen het moment waarop de goederen worden in- of uitgevoerd, maar ook na hun invoer, bijvoorbeeld door te verzoeken om terugbetaling van de douanerechten die ten tijde van de invoer te veel zijn betaald. Bedrijven die de e-handel ook buiten de grenzen van de Unie maken, zijn er ook van op de hoogte dat het douaneaspect in het kader van hun commerciële strategie als prioriteit moet worden behandeld, door vragen te stellen als: hoe verwerkt ik goederen in ruil? hoe betaalt u niet de douanerechten in de EU voor de goederen die ik buiten de EU verkoopt? wat is de transactiewaarde van de goederen die ik moet invoeren? bij gebruik van een douane-entrepot? wanneer ik een zekerheid moet stellen?
Vragen?
Antwoorden op 28 januari op de opleiding voor startende ondernemingen en KMO over de basisbeginselen van de douane bij BECI
Mauro Giffoni Directeur Douane – Customs4Trade
[1]Bron:Kennis van het beleid van de Europese Unie — „De douane-unie van de Europese Unie:bescherming van de burger en vergemakkelijking van de handel, Europese Commissie 2014.Het Verenigd Koninkrijk[2] heeft op 29 maart 2017 overeenkomstig artikel 50 van het Verdrag betreffende de Europese Unie een verzoek tot terugtrekking uit de EU ingediend.
