Het mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens, ook wel het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) genoemd, is het instrument van de EU om een eerlijke prijs vast te stellen voor koolstofemissies bij de productie van koolstofintensieve goederen, en om schonere industriële productie in niet-EU-landen aan te moedigen.
Het CBAM, dat in oktober 2023 is uitgevoerd via Verordening (EU) 2023/956, heeft tot doel de koolstofemissies te verminderen, met name wanneer de productie wordt verplaatst naar derde landen met een minder streng klimaatbeleid, wat leidt tot hogere emissies buiten de EU. Door te bevestigen dat er een prijs is betaald voor de intrinsieke koolstofemissies die worden gegenereerd door de productie van bepaalde goederen die in de EU worden ingevoerd, zal CBAM ervoor zorgen dat de koolstofprijs van de invoer gelijkwaardig is aan de koolstofprijs van de binnenlandse productie en dat de klimaatdoelstellingen van de EU niet in het gedrang komen.
De definitieve CBAM-regeling zal van toepassing zijn vanaf 2026, terwijl de huidige overgangsfase loopt van 2023 tot 2026. Deze geleidelijke invoering van het CBAM is in overeenstemming met de geleidelijke afschaffing van de kosteloze toewijzing in het kader van het EU-emissiehandelssysteem ter ondersteuning van het koolstofvrij maken van de EU-industrie.
Het CBAM zal in eerste instantie van toepassing zijn op de invoer van bepaalde grondstoffen en precursoren waarvan de productie zeer koolstofintensief is en het grootste risico op koolstoflekkage vormt: cement, ijzer en staal, aluminium, meststoffen, elektriciteit en waterstof.
Tijdens de overgangsperiode hoeven importeurs van goederen die binnen het toepassingsgebied van de nieuwe regels vallen, alleen de intrinsieke broeikasgasemissies van hun invoer te rapporteren (directe en indirecte emissies), zonder certificaten te hoeven kopen en in te leveren. Vanaf 2026 moeten importeurs van goederen die tot deze CBAM-sectoren behoren zich in het CBAM-register registreren en de door de productie van de ingevoerde goederen gegenereerde emissies rapporteren. Elk jaar zullen zij het equivalent van CBAM-certificaten moeten overhandigen tegen de prijs van emissierechten op de primaire markt.
Bron: EU Commission