De Europese Unie en de Mercosur-landen — Argentinië, Brazilië Paraguay en Uruguay — hebben op 28 juni 2019 een politiek akkoord bereikt over een ambitieuze, evenwichtige en alomvattende handelsovereenkomst. Het is nog niet geratificeerd door verschillende EU-landen, waaronder België, en de huidige landbouwbeweging tegen deze vrijhandelsovereenkomst zal leiden tot een versterking van dit niet-bekrachtigingsproces van verschillende EU-landen. Maar wat betekent dit vrijhandelsakkoord tussen de EU en Mercosur voor Europese bedrijven in het bijzonder in de agrovoedingssector?
De EU is de belangrijkste handels- en investeringspartner van Mercosur. De huidige bilaterale handel van de EU met Mercosur bedraagt al 88 miljard euro per jaar voor goederen en 34 miljard euro voor diensten. De EU exporteert naar Mercosur-goederen ter waarde van 45 miljard EUR per jaar en importeert Mercosur-producten van bijna dezelfde waarde (43 miljard EUR). Wat diensten betreft, exporteert de EU meer dan twee keer zoveel als zij invoert: 23 miljard EUR aan diensten die door EU-bedrijven aan klanten in Mercosur worden geleverd, tegenover 11 miljard EUR aan diensten die aan EU-cliënten worden geleverd door bedrijven uit Mercosur-landen.
De EU is de grootste buitenlandse investeerder in Mercosur met een aandeel van 330 miljard euro in 2020. Hoewel de relatie zeer aanzienlijk is, worden zowel exporteurs als potentiële investeerders geconfronteerd met belemmeringen op de Mercosur-markten.
Het doel van de nieuwe handelsovereenkomst tussen de EU en Mercosur is:
- Meer bilaterale handel en investeringen en lagere tarifaire en niet-tarifaire handelsbelemmeringen, met name voor kleine en middelgrote ondernemingen
- Stabielere en voorspelbare regels voor handel en investeringen creëren door middel van betere en strengere regels, bijvoorbeeld op het gebied van intellectuele-eigendomsrechten (met inbegrip van geografische aanduidingen), voedselveiligheidsnormen, concurrentie en goede regelgevingspraktijken
- Gezamenlijke waarden bevorderen, zoals duurzame ontwikkeling, door de rechten van werknemers te versterken, klimaatverandering te bestrijden, de milieubescherming te vergroten, bedrijven aan te moedigen verantwoord te handelen en hoge voedselveiligheidsnormen te handhaven
De overeenkomst vormt een win-winsituatie voor zowel de EU als de Mercosur en creëert kansen voor groei, werkgelegenheid en duurzame ontwikkeling aan beide zijden. Mercosur vertegenwoordigt een regio van meer dan 260 miljoen consumenten. Het is de vijfde grootste economie buiten de EU met een jaarlijks BNP van 2,2 miljard EUR.
Vandaag de dag zijn deze markten vrij gesloten voor EU-bedrijven met hoge tarief- en niet-tarifaire belemmeringen. De overeenkomst zal hoge douanerechten in belangrijke exportsectoren van de EU afschaffen:
- Auto’s en onderdelen: 35 % rechten
- Machines: 14-20 %
- Chemische stoffen: 18 %
- Farmaceutische producten: 14 %
- Zuivelproducten: 28 %
- Chocolade en zoetwaren: 20 %
De overeenkomst handhaaft de strenge voedselveiligheidsnormen van de EU en garandeert dat alle ingevoerde levensmiddelen aan de eigen normen van de EU moeten voldoen. De EU en Mercosur zijn het erover eens dat zij de arbeids- of milieunormen niet zullen verlagen om de handel te bevorderen en investeringen aan te trekken. Integendeel, het specifieke hoofdstuk bevat specifieke verbintenissen met betrekking tot milieubescherming, rechten van werknemers en bevordering van verantwoord ondernemerschap.
Hoe zit het met België?
EUR 4,8 miljard is de waarde van de Belgische uitvoer van goederen naar Mercosur en EUR 3,5 miljard de waarde van de Belgische invoer van goederen uit Mercosur. 1640 Belgische bedrijven exporteren naar Mercosur, waarvan 83 % KMO’s zijn.
De totale Belgische uitvoer naar Mercosur van landbouw- en agrovoedingsproducten, inclusief dranken, wordt geraamd op EUR 181 miljoen.
De belangrijkste exportproducten in deze sector zijn mout (26 miljoen EUR) en bevroren aardappelen (74 miljoen EUR).
Enterprise Europe Brussels helpt Brusselse KMO’s om voordeel te halen uit vrijhandelsakkoorden in hun handelsrelaties met derde landen. Neem contact met ons op om het Access2Markets-platform te gebruiken en er het beste uit te halen in uw dagelijkse bedrijfsvoering.
